Ήταν 14 Ιουνίου του 1987, δηλαδή πριν 34 χρόνια, όταν η εθνική ομάδα μπάσκετ κέρδισε το πρώτο της Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα στην ιστορία της, κάνοντας όλους τους Ελληνες να πανηγυρίζουν ξέφρενα. Για μια επιτυχία που όμοιά της δεν είχε υπάρξει ξανά στον ελληνικό αθλητισμό.
Η νίκη ήρθε μετά από ένα συγκλονιστικό αγώνα με τη Σοβιετική Ένωση και νίκη με 103-101 στην παράταση. Ήταν ο μεγαλύτερος θρίαμβος του ελληνικού αθλητισμού σε ομαδικό άθλημα μέχρι τότε και θα παραμείνει μέχρι το 2004, όταν η εθνική ομάδα θα κατακτήσει το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου.
Ηταν μάλιστα μία νίκη που ήρθε την στιγμή που η εθνική ομάδα τα προηγούμενα χρόνια είχε συνεχείς αποτυχίες. Συγκεκριμένα, το 1985 δεν ήταν καν στο Ευρωμπάσκετ της Γερμανίας, ενώ πριν δύο χρόνια στη Γαλλία είχε τερματίσει στην 11η θέση.
Στο 25ο Ευρωμπάσκετ συμμετείχαν 12 ομάδες (Ελλάδα, Σοβιετική Ένωση, Γιουγκοσλαβία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Δυτική Γερμανία, Τσεχοσλοβακία, Ρουμανία, Πολωνία, Ισραήλ και Ολλανδία), που χωρίστηκαν σε δύο ομίλους των έξι ομάδων η κάθε μία. Οι τέσσερις πρώτες ομάδες κάθε ομίλου θα περνούσαν στην προημιτελική φάση. Η εθνική μας κληρώθηκε στον πρώτο όμιλο, που ήταν και ο δυσκολότερος, με αντιπάλους τη Σοβιετική Ένωση, τη Γιουγκοσλαβία, την Ισπανία, τη Ρουμανία και τη Γαλλία.
Ο ομοσπονδιακός τεχνικός Κώστας Πολίτης, 45 χρονών τότε, με σημαντική θητεία στο παρκέ είτε ως παίκτης είτε ως προπονητής του Παναθηναϊκού ανέλαβε την δημιουργία της εθνικής ομάδας.
«Προχωρούσαμε βήμα βήμα και αυτή η ομάδα μέχρι το ’87 είχε ωριμάσει και είχε αποκτήσει εμπειρίες. Άρχιζε να κάνει αισθητή την παρουσία της» είχε δηλώσει σε μία συνέντευξή του.
Οι 12 παίχτες που συγκρότησαν την εθνική ομάδα στο Ευρωμπάσκετ του 1887 ήταν: Νίκος Γκάλης (Άρης Θ., 29 ετών), Παναγιώτης Γιαννάκης (Άρης Θ., 28 ετών), Παναγιώτης Φασούλας (ΠΑΟΚ, 24 ετών), Φάνης Χριστοδούλου (Πανιώνιος, 22 ετών), Μέμος Ιωάννου (Παναθηναϊκός, 29 ετών), Λιβέρης Ανδρίτσος (Παναθηναϊκός, 27 ετών), Αργύρης Καμπούρης (Ολυμπιακός Π., 25 ετών), Νίκος Σταυρόπουλος (ΠΑΟΚ, 27 ετών), Νίκος Λινάρδος (Πανιώνιος, 23 ετών), Μιχάλης Ρωμανίδης (Άρης Θ., 21 ετών), Νίκος Φιλίππου (Άρης Θ., 24 ετών), Παναγιώτης Καρατζάς (Παγκράτι, 21 ετών).
Οι αγώνες της Εθνικής στην τελική φάση
Η Ελλάδα μετά από δύσκολους και απαιτητικούς αγώνες απέναντι από μεγάλες ομάδες και διπλάσιο επιτελείο, τερμάτισε τέταρτη στον πρώτο όμιλο και κλήθηκε να αντιμετωπίσει, στις 10 Ιουνίου, την πρώτη του άλλου ομίλου, Ιταλία.
«Ήμουν τόσο σίγουρος ότι θα κερδίσουμε, από την ώρα της παρουσίασης των ομάδων. Έβλεπα φοβισμένα τα μάτια των Ιταλών», είχε πει γι΄αυτό το παιχνίδι ο Νίκος Γκάλης.
Η παρέα του Γκάλη και του Γιαννάκη δεν άφησε την παραμικρή αμφιβολία για τον νικητή. Με 38 πόντους του Γκάλη, 22 του Γιαννάκη και 12 του Καμπούρη, που ήταν η αποκάλυψη του αγώνα, επικράτησε των Ιταλών με 90-78 (49-35) και πέρασε πανηγυρικά στα ημιτελικά.
Οι συνθέσεις των ομάδων:
Ελλάδα (Πολίτης): Γκάλης 38 (1), Γιαννάκης 22 (4), Καμπούρης 14, Φασούλας 9, Ιωάννου 4, Χριστοδούλου 3 (1).
Ιταλία (Μπιανκίνι): Μοντέκι 5 (1), Τζεντίλε 5 (1) , Μανίφικο 14, Τονούτ 12, Μπρουναμόντι, Βιλάλτα 5 (1), Ρίβα 23 (3), Μοραντότι 2, Κόστα 4, Καρέρα 8.
Στα ημιτελικά της 12ης Ιουνίου βρήκε ως αντίπαλο τη Γιουγκοσλαβία, που είχε αποκλείσει στον δικό της προημιτελικό την Πολωνία με 128-81. Την ξανακέρδισε με επική ανατροπή στο δεύτερο ημίχρονο 81-77 (35-45). Οι συνθέσεις των ομάδων:
Ελλάδα (Πολίτης): Γκάλης 30 (1), Γιαννάκης 14 (2) , Ανδρίτσος 8, Φασούλας 11, Χριστοδούλου 18 (3), Σταυρόπουλος, Καμπούρης, Φιλίππου, Ιωάννου.
Γιουγκοσλαβία (Τσόσιτς): Ντράζεν Πέτροβιτς 22 (3), Αλεξάντερ Πέτροβιτς 4, Κούκοτς 3 (1), Πάσπαλι 9 (1), Γκρμπόβιτς 14 (3), Ράντοβιτς 1, Βράνκοβιτς, Ραντοβάνοβιτς 2, Ντίβατς 13, Τσετίτσιανιν 9 (2).
Ο μεγάλος τελικός
Στον μεγάλο τελικό της 14ης Ιουνίου, ξαναβρήκε μπροστά της τη Σοβιετική Ένωση, η οποία στον άλλο ημιτελικό της διοργάνωσης είχε επικρατήσει της Ισπανίας με 113-96.
Ο αγώνας ήταν συγκλονιστικός και κρίθηκε με τις δύο βολές του Λιβέρη Ανδρίτσου, που πήγε το ματς στην παράταση (89-89 η κανονική διάρκεια) και τις δύο βολές του Αργύρη Καμπούρη στην εκπνοή της παράτασης, που διαμόρφωσαν το τελικό σκορ 103-101 υπέρ της εθνικής μας.
Οι συνθέσεις των ομάδων:
Ελλάδα (Πολίτης): Γκάλης 40 (1), Γιαννάκης 10 (2) , Καμπούρης 10, Ρωμανίδης 3, Ανδρίτσος 10, Φασούλας 12, Ιωάννου 8, Χριστοδούλου 10 (1), Φιλίππου.
Σοβιετική Ένωση (Γκομέλσκι): Βολκόφ 4, Ταρακάνοφ 5, Χομίτσιους 10, Μπαμπένκο, Τικχονένκο, Βάλτερς 23 (2), Τκατσένκο 14 (1), Μαρτσουλιόνις 16 (1), Γιοβάισα 17 (4), Πανκράσκιν 8, Γκομπόροφ 4.
Μετά από ένα απίστευτο παιχνίδι, η Ελλάδα ανέβηκε ξανά στο βάθρο και ήταν πρωταθλήτρια Ευρώπης. Ποιος να το φανταζόταν εκείνα τα χρόνια. Πολυτιμότερος παίκτης αναδείχθηκε ο Νίκος Γκάλης (37 πόντοι μ.ο) και τη χρυσή πεντάδα της διοργάνωσης συγκρότησαν οι Νίκος Γκάλης, Παναγιώτης Γιαννάκης, Αντρές Χιμένεθ (Ισπανία), Σαρούνας Μαρτσιουλιόνις (ΕΣΣΔ) και Αλεξάντερ Βολκόφ (ΕΣΣΔ).
Σημειώνεται πως μετά τη λήξη του αγώνα και την κατάκτηση του ευρωπαϊκού, στήθηκε ολονύχτιο πανηγύρι σε κάθε σημείο της χώρας, ενώ στα αποδυτήρια της ομάδας επικράτησε πανδαιμόνιο.
